Infectieziekten op reis

In dit artikel vind je belangrijke info over infectieziekten waar je op reis mee te maken kunt krijgen. Eén op de twee reizigers ondervindt namelijk één of ander medisch probleem wanneer hij enkele weken onderweg is in een tropisch land. Vaak zijn dit infectieziekten die via voedsel en drinkwater worden overgedragen, zoals reizigersdiarree. Hepatitis A, buiktyfus en kinderverlamming kunnen door vaccinatie worden voorkomen. Cholera is uiterst zeldzaam bij reizigers. Luchtweginfecties, wondinfecties en seksueel overdraagbare aandoeningen nemen ook een belangrijke plaats in. Wereldwijd is er nu veel aandacht voor de zeer gevaarlijke infectieziekte Ebola, welke gepaard gaat met hoge koorts en bloedingen in het lichaam. Deze ziekte veroorzaakt(e) veel ellende in West Afrika en dan met name in Guinee, Liberia en Sierra Leone. In de rest van de wereld was er grote angst dat deze ziekte overslaat naar andere landen. Dagelijks waren er berichten in het nieuws dat er iemand is opgenomen met de symptomen van Ebola. Gelukkig is het meestal loos alarm, maar toch zijn er nu al enkele gevallen van Ebola in Europa en de USA geconstateerd. Andere infecties worden overgebracht door insecten en andere geleedpotigen, zoals malaria, dengue en Chikungunya (vormen van knokkelkoorts), gele koorts, Japanse encefalitis, Afrikaanse tekenkoorts en Europese tekenencefalitis, slaapziekte en de ziekte van Chagas. Vaccinatie en preventieve medicatie zijn heel belangrijk voor een klein infectieuze risico's. Voor alle overige gezondheidsrisico's gaat het om andere preventieve maatregelen die door de reiziger zelf moeten worden genomen. Hierbij is veilig gedrag in de brede betekenis van het woord van zeer groot belang (denk hierbij aan hygiënische maatregelen, verkeer, seksuele risico's, gevaarlijke sporten of trektochten, uitputting door slaaptekort, alcoholgebruik, etc.)

Bescherming tegen muggen

Een flink deel van de gevaarlijke infectieziekten wordt overgedragen via muggen, andere insecten (luizen, vlooien, tseetseevliegen) of andere geleedpotigen (teken en mijten). Het is dus belangrijk ervoor te zorgen dat men zo min mogelijk door insecten wordt gestoken, zowel overdag (bijvoorbeeld vanwege dengue of knokkelkoorts) als 's nachts (vooral vanwege malaria, maar ook Japanse encefalitis). Dit kan door licht gekleurde kleding te dragen die zo veel mogelijk de armen en benen bedekt, door sokken te dragen en onbedekte lichaamsdelen in te smeren met een insectenwerend middel (DEET 20-50 procent).

Soms kan het nuttig zijn om de bovenkleding te impregneren met permetrine, een insectendodend middel (in Nederland als zodanig niet verkrijgbaar). Tegenwoordig kun je in speciaalzaken kleding kopen die reeds geïmpregneerd zijn. Indien DEET tegelijk met zonnecreme wordt gebruikt, kan de zonbeschermende werking afnemen en moet men extra maatregelen nemen tegen de zon. De slaapkamer kan muggenvrij worden gemaakt door muskietengaas aan ramen en verluchtingsgaten te bevestigen en door een insecticidenspray of electrisch verdampingsapparaatje (muggenstekker) te gebruiken. Airconditioning vermindert slechts het aggresieve gedrag van de muggen en biedt derhalve maar een gedeeltelijke bescherming. Een muskietennet (klamboe), bij voorkeur geïmpregneerd met een insecticide (permetrine), geeft tijdens de nachtrust een goede en nagenoeg volledige bescherming. De mazen mogen niet te klein zijn (te benauwd) en het net moet rondom goed onder het matras zijn ingestopt.